Twoje zasoby nie muszą być spektakularne, żeby działały.
W momentach kryzysu często myślimy: „muszę być silniejszy”, „muszę sobie poradzić sam”. Rzadko wtedy zauważamy własne zasoby psychiczne, a to one często stanowią fundament, który pomaga nam przetrwać trudne chwile. Zdarza się też, że porównujemy się z innymi, z tymi, którzy wydają się „bardziej odporni”, „bardziej ogarnięci” czy „bardziej odważni”. Tymczasem badania psychologiczne pokazują jasno: siła nie polega na spektakularnych czynach, lecz często na korzystaniu z drobnych, codziennych zasobów psychicznych, które budują naszą odporność i pomagają przejść przez trudności.
Czym są zasoby psychiczne?
Pojęcie zasobów psychicznych jest szeroko badane w psychologii, szczególnie w kontekście radzenia sobie ze stresem i odporności psychicznej. Według koncepcji Stress and Coping Theory, rozwijanej przez Richard S. Lazarus i Susan Folkman, zasoby to wszystko, co jednostka może wykorzystać, aby poradzić sobie z wymaganiami sytuacji. Mogą mieć charakter:
- wewnętrzny – np. poczucie humoru, odporność emocjonalna, zdolność do refleksji, nadzieja, umiejętność regulowania emocji;
- społeczny – wsparcie rodziny, przyjaciół, grupy wsparcia;
- zewnętrzny – czas, przestrzeń, dostęp do pomocy psychologicznej, stabilne środowisko życia.
Nie muszą być spektakularne. Wystarczy często jeden dobry kontakt z drugą osobą, chwila ciszy albo własna strategia uspokajania, żeby organizm odzyskał poczucie równowagi.
Zasoby jako fundament odporności psychicznej
Badania nad odpornością psychiczną, m.in. resilience, wskazują, że osoby mające łatwo dostępne zasoby (nawet drobne) szybciej wracają do równowagi po trudnych wydarzeniach. Nie oznacza to, że są „mocniejsze”, oznacza, że ich system psychiczny ma amortyzację.
Małe zasoby np. rytuał porannej kawy, regularny spacer czy rozmowa z kimś zaufanym — pomagają:
- redukować poziom stresu,
- stabilizować emocje,
- odzyskiwać poczucie kontroli i sprawczości,
- utrzymywać zdrowsze relacje społeczne.
To drobnymi elementami układamy odporność psychiczną, a nie wielkimi przełomami.
Dlaczego często nie doceniamy własnych zasobów?
Jednym z powodów jest tzw. negativity bias – naturalna skłonność mózgu do skupiania się na zagrożeniach, brakach i trudnościach bardziej niż na zasobach. Jeśli jesteśmy w stresie, mózg skanuje otoczenie w poszukiwaniu problemów, a nie wsparcia. To mechanizm ewolucyjny, miał chronić nas przed niebezpieczeństwem.
Współcześnie jednak może sprawiać, że przestajemy zauważać to, co mamy, i błędnie wnioskujemy, że „nie damy rady”.
Jak rozpoznawać i wzmacniać swoje zasoby psychiczne?
Rozpoznawanie zasobów to proces, który wymaga świadomego zatrzymania się. W psychologii stosuje się różne techniki wspierające ten proces, m.in. elementy mindfulness i positive psychology.
Spróbuj:
- Spisać 5 rzeczy, które realnie pomagają Ci w codziennym funkcjonowaniu — nawet jeśli są drobne.
- Zauważać momenty, w których z tych zasobów korzystasz (np. gdy rozmawiasz z przyjacielem, wychodzisz na spacer, robisz coś, co Cię uspokaja).
- Wzmacniać to, co działa — zamiast szukać „idealnych” strategii, korzystaj z własnych, sprawdzonych.
- Korzystać z zasobów społecznych — rozmowa z kimś zaufanym często ma większą moc niż jakakolwiek strategia „w głowie”.
Zasoby są dynamiczne — można je rozwijać, pielęgnować i poszerzać. Każdy z nas ma ich więcej, niż się wydaje.
Kiedy sięgnąć po wsparcie profesjonalne?
Czasem zasoby własne i społeczne nie wystarczają. To nie oznaka słabości, tylko realna potrzeba wsparcia. W takiej sytuacji pomoc psychologa lub psychoterapeuty może pomóc odbudować lub wzmocnić dostęp do własnych zasobów i strategii radzenia sobie. To krok w stronę siły, nie jej braku.
Podsumowanie
Twoje zasoby psychiczne nie muszą być spektakularne, by działały. Najczęściej to właśnie małe rzeczy, powtarzane regularnie, tworzą wewnętrzny fundament odporności i dobrostanu. Zamiast szukać w sobie „supermocy”, warto zacząć zauważać i pielęgnować to, co już masz.
Sprawdź aktualne ceny i ofertę
Śledź mnie w social media
